In de goeie ouwe tijd was hardrijden onder jongelui een teken van mannelijkheid. Dat is verleden tijd. Wat wil je, met zulke benzineprijzen.

Omdat ik in het bezit ben van een puberdochter, staat de televisie bij mij thuis bijna altijd afgestemd op een kanaal met muziekclips waarin allerlei furieuze gasten in de idiootste broeken hun volgelingen aanmoedigen om te gaan tuinieren, want ‘do some hoeing’ betekent in beschaafd Engels toch echt: ‘een beetje schoffelen’. Maar kennelijk bedoelen ze toch iets anders, want er wordt zelden getuinierd door de jeugd. Wel rijden ze veel auto’s rond. Wat me is opgevallen, is dit: die gasten in die enorme tuinbroeken rijden onwaarschijnlijk langzaam. Nog langzamer dan mijn ome Jan de Tuinman, en die is dood.

Dat is een verontrustende ontwikkeling. Toen ik opgroeide, had je geen muziekvideo’s, maar ik ben er vrij zeker van dat als Led Zeppelin er een gemaakt had, en ze de neiging hadden gehad er een auto in te laten rondrijden – wat niet waarschijnlijk is, dat ze het dan niet bij een vaartje van 20 km/u zouden hebben gelaten.

Echte rocksterren die nog daadwerkelijk een instrument konden bespelen, hadden Ferrari’s waar ze krankzinnig hard mee reden (meestal eindigend in een zwembad). Hetzelfde had je met filmsterren. James Dean reed echt geen 20 km/u toen hij frontaal op een andere auto botste. En Steve McQueen liet er ook geen gras over groeien in zijn Mustang. Hij vloog. Letterlijk. Hard was goed. Met hardrijden kwam je ergens.

Toen ik opgroeide, wilden we allemaal hardrijden. Hardrijden, op de handrem keren, de banden laten gieren als je wegrijdt bij een stoplicht: er is nooit gebleken dat je er een meisje mee kon versieren, maar aan de manier waarop ze giechelden als we voorbijvlogen, kon je wel merken dat ze ons heel stoer vonden. Echte kerels. Waarop we nog harder gingen. Tot het uiterste.

De maximumsnelheid van een auto was het enige dat telde. Iedereen had wel een maat genaamd John wiens Fiesta 230 km/u deed. We hadden allemaal zo onze verhalen over het inhalen van Porsche 911 Turbo’s op de ringweg. Verkeerslichten waren er echt niet om de stroom forensenverkeer aan de gang te houden. Het waren startsignalen. Rood: toerental hoog opvoeren. Groen: plankgas. Zo luidden voor ons de verkeersregels.

De eerste keer dat ik werd aangehouden wegens te hard rijden – en dat gebeurde zelden – geneerde ik me zo dat ik maar 140 had gereden, dat ik tegen mijn vrienden zei dat het 180 was. Zelfs toen waren ze niet onder de indruk, want we hadden immers allemaal wel een maat genaamd John wiens Fiesta 230 deed.

Nu zullen jullie denken dat ik de jeugd van tegenwoordig ga oproepen om hun fietshelmpjes en fluorescerende vestjes weg te gooien en een beetje vaart te maken. Maar dat heeft geen zin.

Het zijn geen veiligheidsoverwegingen waardoor ze zo langzaam zijn gaan rijden. Jongemannen zijn niet geprogrammeerd om te kruipen als ze kunnen rennen. Het ligt ook niet aan die rolmodellen op MVT of hoe het maar heet tegenwoordig. Als de jeugd naar al die tuinbroeken luisterde, zou het onkruid snel de wereld uit zijn. Wat dus niet het geval is. Het is ook niet de oorlog tegen hardrijders van de overheid, of de sprookjes over smeltende poolkappen, want we weten allemaal dat de hoeveelheid poolijs dit jaar dramatisch is toegenomen.

Nee. De ware reden dat jongelui in videoclips en in het echt nooit hardrijden, is dat het domweg te duur is, voor dik anderhalve euro de liter. Het is niet alleen de jeugd die de dupe is. Formule 1-coureurs rijden langzaam – zeggen ze – om de banden te sparen. Maar dat is gelul. Dat doen ze omdat Vodafone de benzinerekening niet kan betalen. De producent van TopGear ging laatst met een flink opgevoerde Range Rover een weekje naar de Alpen om wat bergkilometers te maken. Hij kwam bankroet terug.

'Als automakers aan klein denken, denken ze aan goedkoop. Dus krijg je smalle bandjes, vering van zilverpapier en paneeltjes die met kauwgum zijn vastgeplakt'

Ik weet genoeg van economie om op de hoogte te zijn van het bestaan van inflatie, maar het punt is: inflatie is niet de enige reden dat een volle tank vroeger het equivalent van tien euro kostte, en tegenwoordig honderd. Als ik met m’n Mercedes zonder te treuzelen op en neer rijd naar Londen kost me dat een fortuin aan benzine. Over een heel jaar gerekend gaat het om meer dan een modaal jaarinkomen.

Dát is dus de reden dat die jongens zo langzaam rijden. Ze krijgen hun muziek dan wel gratis, maar deodorant en wodka kun je niet downloaden. Er blijft domweg niet genoeg geld over om er even een paar liter benzine doorheen te jagen als je optrekt bij een stoplicht.

Als ik eerlijk ben, geldt het niet alleen voor jongeren, maar ook voor gepensioneerden en gezinnen. Voor iedereen eigenlijk, behalve voor Elton John. Hardrijden is geen blijk van volwassenwording meer, het is een luxe die maar weinigen zich kunnen veroorloven. Hoog tijd dat de auto-industrie daarop inspringt.

Velen zullen nu zeggen: dat doen ze al. Mercedes heeft de handen ineengeslagen met Renault en Nissan voor de productie van kleinere auto’s. Er komen elektrische Mini’s en iedereen maakt tegenwoordig hybriden. Maar ze vergeten iets. Ze doen alsof mensen met dure auto’s ook wel dol zullen zijn op hoge kosten, maar wie heeft ze dat wijsgemaakt?

Ik wil best voor veel geld een auto kopen, maar wat ik niet wil is bij de benzinepomp moeten toezien hoe de prijs voor wat er door die slang gaat als een raket omhoog schiet en altijd weer op een astronomisch bedrag blijft staan – voor een tank vol met een of ander goedje dat ik niet eens te zien krijg. Ik vraag me in deze moeilijke tijden wel eens af of er niet iemand in de auto-industrie is die eens wat informatie kan gaan opzoeken over de oude Renault 5 Monaco.

Inderdaad was de Renault 5 een kleine, zuinige auto. Maar van binnen was de Monaco uitgerust met elektrische ramen (wat toen zeldzaam was), stuurbekrachtiging, weelderige leren stoelbekleding en een fatsoenlijke geluidsinstallatie. Het was, met andere woorden, een kleine luxe auto. Waarom heb je die niet meer?

Als automakers aan klein denken, denken ze aan goedkoop. Dus krijg je smalle bandjes en een vering van zilverpapier en paneeltjes die met kauwgum zijn vastgeplakt in plaats van gewoon vastgeschroefd. Maar als Mercedes nou eens met een Smart kwam die ze met evenveel zorg hadden gemaakt als de S-klasse?

Oh, zeker, als hij radargestuurde cruisecontrole had, en een handsfree telefoon, en een Bang & Olufsen-installatie, en stoelen als de schoot van een topmodel, dan werd dat een dure auto. In de auto-industrie zeggen ze: niemand geeft 45.000 euro uit aan een Smart. Hoe komen ze daarbij?

Ik hoef helemaal geen grote auto. Ik hoef al die ruimte niet, en die benzinerekening al helemaal niet. Maar ik wil momenteel ook geen kleine auto, want dat is net zoiets als cola van een huismerk: een slap aftreksel van het echte werk. Wat ik graag zou willen – en ik heb zo het idee dat ik daar niet alleen in sta – is een kleine, zuinige auto die is uitgerust als een grote auto. Een Phaeton in Golf-vermomming, zo je wilt. Of een Freelander met alles wat je in een Rangy Vogue SE ook krijgt. Of nog beter: een Fiat 500 die aanvoelt als een Maserati Quattroporte.

Volgens mij kan dat heel goed, en ik heb ook het idee dat het de auto-industrie geen windeieren zou leggen. Een win-win-situatie, dus: zij verdienen er lekker aan, en ik bespaar op benzine. Dat krijg je nou als je vijftig wordt, wat mij laatst is overkomen: visie, en wijsheid.